Nếu bạn cứu được một mạng người, bạn có mong người đó tỏ lòng mang ơn bạn không? Chắc có. Anh hỏi câu thứ hai: "Sau này tôi có thể nói được không?" Thầy thuốc lại trả lời có. Thế mà chỉ do một chuyện đã qua, ông đã làm phí gần hết một năm vì những oán giận mỉa mai.
Tôi được biết một nhà buôn ở Nữu Ước đã thắng bầy quỷ dữ đó bằng cách cắm đầu làm việc luôn tay, tới nỗi không có thời giờ ưu phiền nữa. Nhưng cũng tại ông tập được thói quen mỗi buổi trưa nghỉ nửa giờ tại ngay buồng giấy. "Nếu những kẻ ích kỷ tìm cách lừa dối bạn, thấy bạn tử tế lại làm quá, thấy bạn tin lại lừa đảo, thì bạn đừng giao du với chúng nữa, coi chúng như không có, nhưng chớ nên tìm cách trả đũa lại.
Chót hết tôi đau đớn đến nỗi không muốn kéo dài đời thêm nữa. Lần thứ ba, một ông bạn đồng nghiệp, hỏi ý tôi về một bệnh nguy kịch. Khi tôi bước chân lên xe, cha tôi đưa một bức thư bảo tới Floride hãy mở ra coi.
Nhưng rồi sao nữa?" Rồi thì chắc chắn là mình phải đi kiếm việc làm. Bạn cho là lạ lùng ư? Xin bạn hãy nghe đây. Ba năm sau, bà ta phải bán lại những lô đất với số tiền bằng một phần mười giá mua.
Về điều ấy tôi cũng không biết gì hơn bạn. Bốn tập quán giúp bạn khỏi mệt và khỏi ưu phiền khi làm việc Xin cho con gieo mầm thương ở những nơi có thù oán, gieo mầm tha thứ ở những nơi có lời nguyền rủa, gieo đức tin trong những lòng ngờ vực, gieo hy vọng trong những tâm hồn thất vọng, cho con mang ánh sáng lại những chốn u tối và đem nỗi vui lại những nơi buồn tẻ.
Thử hỏi ông có bí quyết gì? Mỗi sáng ông nằm trên giường mà làm việc cho đến 11 giờ, hoặc đọc các bản tường trình, huấn lệnh, hoặc hội nghị về những vấn đề tối quan trọng. Chồng bà suốt ngày đi dự các cuộc tập trận trên bải sa mạc, còn bà suốt ngày lủi thủi trong căn nhà gỗ lụp xụp. Bạn đã nghe những người thuyết giáo nhắc hoài câu ấy.
Bây giờ, các hội viên của tôi rất ít khi đem những nỗi khó khăn ra bàn với tôi lắm. Bà kể: "Năm năm trước, một hôm vào tháng chạp, tôi thấy tâm hồn chìm đắm trong biển ưu tư. Thí nghiệm tai hại đó đã cho tôi một bài học tới già đời chứ?.
Vậy phải để hết thời gian thu thập đủ tài liệu đã. Có thể kiếm cách trốn được không? Không. Nếu tôi đủ can đảm thì đêm ấy tôi cũng đã tự tử như vậy.
Trước khi quyết định, tôi muốn được hỏi ý ngài. Lúc đó vì chiến tranh, dầu xăng bị hạn chế gắt và người ta chỉ giao cho chúng tôi vừa đủ số xăng để phân phát cho khách hàng thôi. Trong thế giới chiến tranh lần thứ hai, ông Winston Churchil, hồi đó đã 70 tuổi, vẫn làm việc 16 giờ một ngày.
Ông này đã coi đời người như một cuộc phiêu lưu vô vị và nặng nhọc, buồn chán lạ thường. Bà cố tưởng tượng những thống khổ trong đời tư của những người đó. Lòng trung thành, sự thẳng thắn, trí thông minh, sức học và tài chơi nhạc khí của ông đã làm cho thầy bạn mến yêu.